Najlepsze z przeczytanych w 2007

Miniony rok czytelniczy był dla mnie przełomowy pod względem językowym. Po raz pierwszy przeczytałem więcej książek po angielsku niż po polsku, a różnica była niemała, bo przeszło dwukrotna. W żadnym wypadku nie był to jednak wynik świadomego odpolszczania się. W dwa tysiące siódmym tak po prostu wyszło. Z drugiej strony, niemałą rolę odgrywa fakt, że do literatury anglojęzycznej (i przede wszystkim norweskojęzycznej, ale tej, o dziwo, czytam bardzo mało) mam lepszy dostęp aniżeli do polskojęzycznej. Na szczęście do sytuacji Skawińskiego mi daleko.

Oto niedługa lista najfajniejszych tytułów, z którymi zetknąłem się w ubiegłym roku. Wszystkie polecam. Z wieloma z nich związane są osobne wpisy i w takich wypadkach tytuł książki linkuje do danej notki.
...

Niebeletrystyka

3. Korzenie romantyzmu Isaiaha Berlina polecił mi swojego czasu Scobin. Nie mam za wiele czasu na humanistyczne odchamianie się, ale książka była niegruba, więc uczyniłem wyjątek. Korzenie... w bardzo przyjemny i przystępny sposób wyjaśniają, że dla cywilizacji Zachodu romantyzm był kluczową epoką kulturową. I wcale nie wynikał z niedojebania, jak rzecze popularne w pewnych kręgach powiedzenie.

2. Einstein Jürgena Neffe to solidna biografia barwnej postaci. A ponieważ żadnej biografii z prawdziwego zdarzenia nigdy dotąd nie czytałem i ponieważ z Einsteinem mam pośrednio do czynienia na co dzień, książka nie miała innego wyjścia i musiała mi przypaść do gustu.

1. Asfaltowy saloon, czyli z Łysiakiem przez Stany Zjednoczone, z naciskiem na historię ju-es-of-ej, ale nie bez licznych spostrzeżeń kulturowych. Całość ujęta w niepowtarzalny, soczysty styl Mr Baldheada. Na dzień dzisiejszy przeczytałem około dziesięciu książek Łysiaka. Wszystkie są świetne, Asfaltowy saloon -- najlepszy.

Beletrystyka

5. Silmarillion J.R.R. Tolkiena nie jest oczywiście beletrystyką w pełnym znaczeniu tego słowa, lecz zbiorem wymyślonych mitów... i tutaj wpadamy w elfi dół, bo przecież wszystkie mity są wymyślone. A jeśli wykoncypował je samodzielnie człowiek formatu Profesora, tym lepiej dla nich. Silmarillion, choć niewątpliwie cięższy w odbiorze od Władcy Pierścieni, czaruje klimatem Śródziemia równie mocno, co wielka trylogia. Mnie to wystarcza.

4. Xavras Wyżryn i inne fikcje narodowe to drugi zbiór opowiadań Jacka Dukaja, który przeczytałem. Moje odczucia -- mieszane. Z jednej strony jest to niewątpliwie fantastyka na bardzo wysokim poziomie, z drugiej strony nie wali po głowie niesamowitymi i zróżnicowanymi wizjami tak mocno jak W kraju niewiernych. Lecz historia alternatywna z opowiadania tytułowego, cudna niepoprawność polityczna Przyjaciela prawdy i opis demolki w wykonaniu golema z Gotyka "dają radę", bez dwóch zdań.

3. Lśnienie Stephena Kinga to wyborny horror psychologiczny, który i wciąga, że aż strach, i straszy, że aż trudno oderwać się od czytania. Dopiero po przeczytaniu pierwowzoru widać zresztą, że Kubrick w swej słynnej ekranizacji okaleczył zamysł Kinga wypruwając z niego szalenie istotny wątek alkoholizmu Jacka Torrance'a. Jedyna, drobna wada powieści to krótki epilog, którego mogłoby nie być. Poza tym, nic tylko przewracać kartki.

2. Komórka, czyli Stephen King po raz drugi. Komórka zajęła tak wysokie miejsce w mym rankingu, gdyż jest świetnym czytadłem z zombiakami. Nie mniej, nie więcej. Niektórym będzie przeszkadzać, że autor zerwał z kanonem i wyposażył Romerowskie potwory w bardzo specyficzne zdolności -- ale nie mnie, bo przecież King nigdy nie miał kłopotów ze zręcznym "sprzedawaniem" swoich pomysłów. Niektórym będzie przeszkadzać niejednoznaczne zakończenie -- ale nie mnie, bo przecież gorzej pasowałby tu i ewidentny happy-end, i ewidentny bad-end. Niektórym będzie przeszkadzać, że ekranizację przeniesiono na 2009 r. -- i mnie też, niech to.

1. A na szczyt podium trafiają... Krzyżowcy Zofii Kossak-Szczuckiej. Wspaniały, epicki kawał fabularyzowanej historii, a także metaforyczna przypowieść o dobru i złu tkwiących w ludzkich duszach. Za motto książki mógłby z powodzeniem posłużyć cytat z Wiktora Hugo: Ze wszystkich dzieł Boga serce ludzkie daje najwięcej światła i -- niestety -- najwięcej mroku. Polska literatura górą.